„Stogogodišnjica Todićeve crkve“ (III): Umetnička dela – pokretne freske Uroša Predića

 „Todićeva crkva“ u Starom Kostolcu je zadužbina brodarskog kapetana i brodovlasnika iz Beograda Dragutina V. Todića i njegove žene Leposave, koja je posvećena Svetom velikomučeniku Georgiju. Podignuta je 1924. godine prema projektu arhitekte Pere Popovića po ugledu na crkvu Lazaricu, zadužbinu despota Stefana Lazarevića. O ovoj crkvi pisaćemo u nekoliko delova na portalu „Trag“.

Brodovlasnik Dragutin Todić, gradeći crkvu polagao je puno i na unutrašnjost, koja je ukrašena freskama neobične tehnike i lepote, kao i ikonama koje je izradio čuveni slikar, Uroš Predić (1857-1953), veliki Todićev prijatelj. Na njima su predstavljena trojica svetaca – Đorđe, Ignjatije i Prokopije, čiji oslikani likovi zajedno čine kompoziciju „Oplakivanje Hrista“. Njih je Predić poklonio, nakon osvećenja hrama 1925. godine.

Osim poznatog slikara i drugi Todićevi prijatelji prilagali su darove za novu crkvu. Tako je industrijalac Đorđe Vajfert poklonio liveno zvono, a Todićev kum, kralj Aleksandar Karađorđević, priložio Sveto Jevanđelje i zlatni krst.

– Vremenom su Predićeve ikone počele su  da propadaju, a reč je o dragocenim umetničkim delima, zbog toga sam se i angažovala na njihovoj zaštiti – istаkla je Snežana Milošević, predsednik kostolačkog ULSK „Spektar“. Da bi se pristupilo restauraciji i konzervaciji ikona nastalih u periodu od 1924. do 1926. godine, koje zajedno čine kompoziciju „Oplakivanje Hrista“, bilo je neophodno uložiti čak tri godine, kako bi se sprovela sva zakonska procedura.

Tri ikone koje je naslikao Uroš Predić, posle dvogodišnje restauracije u Novom Sadu vraćene su u crkvu Svetog Đorđa u Selu Kostolac. Konzervaciju i restauraciju ikona iz Todićeve crkve u Starom Kostolcu radila je slikar konzervator Sandra Jakovljević u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu. Projekat je uspešno realizovan zahvaljujući javno-privatnom partnerstvu, odnosno inicijativi Snežane Milošević i uz finansijsku podršku „Elektroprivrede Srbije“ – ogranka „TE-KO Kostolac“. Saglasnost za restauraciju dao je Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo, a blagoslov episkop Braničevski Ignatije.

Slike su nepokretno kulturno dobro crkve Svetog Georgija. Restauraciji ikona Uroša Predića prethodili su arhitektonski radovi na ovom spomeniku kulture, odnosno statička sanacija crkve i restauracija fasada sa veoma bogatom dekorativnom plastikom, koji su završeni 2012. godine.

– Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta „Stogogodišnjica Todićeve crkve“, koji sufinansira Gradsko veće grada Požarevca, po osnovu Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja za štampane medije, radio, televizijske, internet medije i novinske agencije za ostvarivanje javnog interesa u oblasti javnog informisanja na teritoriji grada Požarevca u 2019. godini.

 – Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa, koji je dodelio sredstva.

  Izvor: Trag

Foto: Trag

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *