Cilj realizacije ovog projekta na portalu „Trag“ je da se predstavi nedavno renovirana Ramska tvrđava, jedna od najlepših na obali Dunava, kao deo bogate turističke ponude u opštini Veliko Gradište.
Tvrđava Ram pominje se tokom XII veka kao vizantijsko utvrđenje u ratovima između kraljevine Ugarske i Vizantijskog carstva za kontrolu srednjeg Podunavlja. Nažalost, nisu pronađeni nikakvi arheološki tragovi ovog utvrđenja, rekao nam je na početku razgovora dr Gordan Bojković, direktor Narodnog Muzeja u Požarevcu govoreći o istorijskim okolnostima i prilikama nastanka ove tvrđave i dodao da se u istorijskim izvorima ne pominje nakon toga sve do uspostavljanja turske vlasti nad oblašću Braničevo, 1433. godine. U turskim rukama bila je pogranična tvrđava sa Ugarskom sve do bitke na Mohaču, 1526. Turci su je dogradili u skladu sa sopstvenom vojnom misli i zahtevima koje je nametala sve veća upotreba vatrenog oružja. Nakon XVI veka i turskog osvajanja većeg dela Ugarske, tvrđava gubi svoj značaj i biva prepuštena zubu vremena. Tek od kraja XVII veka i Austro-turskih ratova na srednjem Podunavlju opet dobija na značaju.
Arheološka istraživanja obavljena u poslednje tri godine pokazuju da je u tom periodu tvrđava više puta prepravljana i dorađivana, o čemu smo i pisali u prethodnim tekstovima na Portalu „Trag“. Kako kaže dr Bojković, svakako da je posle više od jednog veka zapuštenosti zahtevala popravke, koje su bile hitne s obzirom na nadiranje turske vojske. Borbe na srednjem toku Dunava krajem XVII i početkom XVIII veka donele su promenljivu ratnu sreću i tvrđava je više puta prelazila iz ruke u ruku. Svaka strana je dorađivala u skladu sa svojim potrebama i vojnim zamislima, ali svakoj je bila potrebna. Beogradskim mirom 1738. godine ponovo postaje granično utvrđenje. Čitav XVIII vek obeležili su sukobi Austrije i Turske, ali bez graničnih promena na srednjem toku reke Dunav. Tokom Kočine krajine tvrđava je na kratko bila ponovo u austrijskim rukama. Zabeleženo je herojsko držanje malobrojne austrijske posade pod komandom poručnika barona Jozefa Lo-Preštija. Pred iznenadnim napadom oko 5000 Turaka 28. juna 1788. godine baron je sa 34 austrijska vojnika branio tvrđavu više sati. Posle višesatne neravnopravne borbe ceo garnizon je poginuo, zajedno sa komandantom. Nakon sklapanja mira, devedesetih godina XVIII veka, granica je ostala na Dunavu, a Ram sa tvrđavom u Turskoj, sve do obnavljanja srpske države. Tvrđava je u tom periodu izgubila na značaju i potpuno je napuštena.
Arheološka iskopavanja i restauracija tvrđave završeni su do 2020. godine i danas je turističko središte. Poseban kuriozitet predstavlja rimska grobnica, praktično u središtu tvrđave. Nju nisu oštetili ni vreme, ni ljudi, ni ratovi. Kako nam je rekao dr Bojković, prilikom izvođenja radova na restauraciji odlučeno je da tvrđava ostane takva, netaknuta.
– Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta „Ramska tvrđava–čuvar legendi“, koji sufinansira Predsednik opštine Veliko Gradište, po osnovu po osnovu Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Veliko Gradište u 2020. godini.
– Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.