Petrovac na Mlavi je jedan od retkih gradova u Srbiji, koji sa ponosom može reći da je u njemu u januaru 1908. godine osnovano pozorište. U davna vremena Diletantsko, a danas Amatersko radi pri Kulturno-prosvetnom Centru i nosi ime „Dragoljub Milosavljević Gula“. Kroz projekat na portalu „Trag“ želimo da predstavimo ovo pozorište koje je prepoznatljivo daleko izvan svoje sredine i sa velikim uspehom pronosi ime grada na Mlavi.
Kako je to u svojim sećanjima zapisao, glumačka legenda, Živojin Žika Milovanović (1900-1982), koji je bio član pozorišta od svoje petnaeste godine, dakle od 1915. pozorište u Petrovcu je osnovano janura 1908. godine, kao Diletantsko pozorište „Mlava“. Najstariji materijalni dokaz o radu pozorišta u Petrovcu na Mlavi je fotografija iz predstave „Pepeljuga“, snimljena 1912. godine. Nije tačno poznato ko je bio prvi rukovodilac pozorišta, ali se pretpostavlja da je to, najverovatnije, bio Živko Đorić, jedan od osnivača pozorišta, koji je i pisao za pozorište. Od 1927. godine na čelo pozorišta dolazi profesor Dragoljub Đurić (1897-1977), na čiju inicijativu pozorište menja ime u Amatersko pozorište „Mlava“. U godinama pred Drugi svetski rat na čelo pozorišta dolazi učitelj Vladimir Pešić (1908-1986), koji je dodao vetar u jedra malo posustalom pozorištu.
Nakon Drugog svetskog rata petrovačko pozorište počinje da deluje kao jedna od sekcija pri KUD-u „Abrašević“, koje 1950. menja naziv u KUD „Bata Bulić“, a ubrzo postaje Amatersko pozorište čiji je predsednik bio sudija Dragutin Milivojević. Predstave su tada igrane u Domu Jugoslovenske narodne armije (JNA), nekadašnjem Zanatlijskom domu. Period između 50-ih i 60-ih godina 20. veka predstavlja jedan od najplodnijih u istoriji petrovačkog pozorišta, u čiji su se repertoarski profil uključili i pisci sa zapada. Izvedeno je 20 premijera, a osim glumaca amatera, na „daskama koje život znače“ pojavljivali su se i učenici viših razreda petrovačke Gimnazije, predvođeni profesorom Brankom Lazićem, budućim predsednikom Amaterskog pozorišta.
Šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog veka pozorište oscilira u svom radu. Brojni glumci koji su obeležili jedan period i ostali legende petrovačkog pozorišnog amaterizma, otišli su iz pozorišta-Vera Živković, Guca Popovića i Žika Milovanović Savin. Angažovanjem Aleksandra Taneta Nikolića, od 1977. do 1979. godine, postavljene su tri nove predstave sa glumcima koji se u godinama koje su sledile bili nosioci repertoara, poput Žike Savića, Dobrivoja Petrovića Bonje i Miće Živadinovića. Tokom druge polovine osamdesetih godina 20. veka odigrane su tri veoma uspele predstave u režiji Žike Savića-„Čudo u Šarganu“ (1986), „Mrešćenje šarana“ (1987) i „Klaustrofobična komedija“ (1988) u sali Doma JNA i u holu petrovačke Gimnazije.
Početkom devedesetih godina petrovačko pozorište započinje angažovanje profesionalnih reditelja, scenografa, kostimografa i koreografa, i sa tom praksom se nastavilo do danas, zahvaljujući Kulturno-prosvetnom centru kao krovnoj ustanovi kulture pri kojoj radi petrovačko pozorište. To je doprinelo podizanju nivoa kvaliteta predstava i afirmisanja petrovačkog pozorišta među vodeća amaterska pozorišta u zemlji. Po načinu rada, pristupu i veku trajanja igranja predstava koje su petrovački glumci radili sa profesionalnim saradnicima, uvrstilo je pozorište „Bata Bulić“ u najviđenija amaterska pozorišta u zemlji.
Reditelji, dramaturzi, glumci koji su radili na režiji predstava u izvođenju petrovačkog pozorišta: Miodrag Maga Milanović, Petar Pejaković, Olivera Viktorović, Miloš Jagodić, Milenko Zablaćanski, Vesna Stanković, Branislav Nedića, Saša Latinović, Saša Volić i drugi koji su sa petrovačkim pozorištem ostvarili uspešnu saradnju.
Takav način vođenja jednog pozorišta, čuvanja i negovanja pozorišne tradicije kojeg amaterizam ne sputava, već dodatno motiviše, počinje sa pozorišnim komadima: „Kus petlić“ (1993), „Bliži Nebu“ (1994) i „Punjene tikvice“ (1997), a svoj uspeh u stvaralaštvu nastavljen je do danas, kada se uz iskusne i dugogodišnje entuzijaste-glumce petrovačkog teatra, okuplja i sve veći broj mladih. U sećanju publike su svakako ostale predstave kao što su „Laki komad“ (2003), „Pukovnik ptica“ (2006), „Bliži nebu“ (2012), „Narodni poslanik“ (2013), „Uhvaćen u mrežu“, „Čovek sa dva srca“ (2015), „Nemam da platim i neću da platim“, „Daj mi svoju ženu“ i druge. Predstava koja je najviše izvođena, preko stočetrdeset puta „Kako smo voleli druga Tita“ (2005) predstavlja i danas ponos petrovačkog pozorišta kao pokazatelj kvaliteta igre. Potom „Balkanski špijun“ (2011), koji je igran preko 50 puta, „Mi čekamo bebu“ (2017) više od 35 izvođenja, „Sumnjivo lice“ sa preko 20 izvođenja.
Na inicijativu i predlog glumaca, tehničke ekipe i saradnika petrovačkog pozorišta, Upravni odbor Kulturno-prosvetnog centra Petrovac na Mlavi doneo je odluku o promeni naziva Amaterskog pozorišta „Bata Bulić“ u Pozorište „Dragoljub Milosavljević Gula“, u čast istaknutog pozorišnog, filmskog i televizijskog glumca jugoslovenske scene koji je rodom iz Petrovca na Mlavi.
Pozorište je poslednjih godina izgradilo repertoar i, čini se, uspelo da uspostavi neki svoj, prepoznatljiv stil. Kao Dan pozorišta ustanovljen je 12. januar. Jedan od ključnih zadataka je omasovljenje ansambla i uključivanje što većeg broja mladih u rad pozorišta.
Zanimljivost
Pozorište „Dragoljub Milosavljević Gula“, koje je tada nosilo naziv „Bata Bulić“, 25.maja 2012. obeležilo je veoma značajen i redak jubilej, ne samo za amaterska nego i za profesionalna pozorišta. Tog dana, uz prisustvo mnogobrojnih gostiju, predstava „Kako smo voleli druga Tita“ odigrana je po 100. put. Ovo je bila i prilika da se akterima uruče i prigodna priznanja. Jubilej je propraćen i prigodnom knjigom „Tito 100. put“, autora Jovana D. Petrovića.
Pandemija donela onlajn predstave
Vanredna situacija, koja je zbog pandemije korona virusa proglašena 2020. godine, preselila je za neko vreme umetnost sa „dasaka koje život znače“ u digitalni svet.
Tako je na FB stranici Kulturno-prosvetnog centra Petrovac na Mlavi emitovano 26 predstava petrovačkog pozorišta „Dragoljub Milosavljević Gula“. U periodu od 20. marta do 26. aprila ukupan broj pregleda svih predstava, koje su emtiovane u livestreamu, bio je 28.262. Sve ove predstave predstavljaju deo digitalizovane arhive video materijala Kulturno-prosvetnog centra Petrovac na Mlavi.
– Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta „Petrovačko pozorište – više od amaterizma“, koji sufinansira Opštinsko veće opštine Petrovac na Mlavi po osnovu Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Petrovac na Mlavi u 2021. godini.
– Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Izvor: Trag / KPC Petrovac / TO Petrovac
Foto: KPC Petrovac