Od izuzetnog značaja je da se istorija reke Pek i tradicionalni načini ispiranja zlata sačuvaju od zaborava i turistički promovišu, ne samo u okviru manifestacije Homljski potivi, već i kroz korišćenje modernih tehnologija, kako bi svako ko želi da krene u nezaboravnu avanturu mogao da se oproba u ulozi strasnog tragača za zlatom. Ovo turističko blago je, ne samo za opštinu Kučevo, već i za Srbiju izuzetno značajno. Zato i želimo da kroz projekat na portalu „Trag“ podstaknemo što veći broj ljudi da poseti opštinu Kučevo, reku Pek, Zvižd i Homolje.
U selu Neresnica kod Kučeva nalazi se letnjikovac kralja Aleksandra Prvog Karađorđevića. Sagrađen je tridesetih godina prošlog veka i prostire se na oko dva hektara površine, sa vilom u centralnom delu imanja, koju je kralj podigao kada je postao većinski vlasnik akcionarskog društva „Neresnica – Glogovica“. Pretpostavlja se da je kralj Aleksandar nameravao da češće dolazi u ove krajeve pored zlatonosnog peska Peka, zbog čega je i sagradio prostranu vilu za svoju porodicu, kao i prijemnu i pomoćnu zgradu.
U tom cilju kupio je i bager pomoću koga je trebalo da se vrši iskopavanje peska, o čemu danas svedoče ostaci minijaturnih rečna jezera u okolini. Radi nadgledanja radova, ali i zbog odmora, kralj je nameravao da češće dolazi u ovaj kraj. Odlučeno je da se izgradi adekvatna zgrada sa pratećim sadržajima, gde bi kraljevska porodica odsedala tokom boravka u Neresnici. Nažalost, atentat na kralja 9. oktobra 1934, tri dana pre puštanja u rad gigantskog bagera, prekinuo je kraljeve planove u vezi sa zlatom i letnjikovcem.
Letnjikovac je do 1947. godine bio u vlasništvu kraljevske porodice Karađorđević, kada im je ova, kao i ostala imovina, dekretom konfiskovana. U međuvremenu nije bilo adekvatnog održavanja, zbog čega je ceo kompleks vidno oštećen. Zakonom o restituciji, rešen je pravni status letnjikovca, koji je dat na korišćenje opštini Kučevo.
Objekat je u velikoj meri zapušten i zahteva temeljnu obnovu, ali bez obzira na to, svakako ga je vredno pomenuti, jer je nezaobilazni deo priče o zlatu koje se ispiralo u Peku, kako smo već i naglasili objavljujući niz tekstova na portal „Trag“ ne bi li vas, turiste u bliskoj budućnosti pozvali u ovu avanturu, tragom zlatonosnog Peka. Treba reći da je opština Kučevo već obezbedila deo sredstava za njegovu obnovu, a konkurisaće se i za dodatna sredstva, kako bi letnjikovac kralja Aleksandra zasijao starim sjajem.
Prostornu celinu letnjikovca čine dva skladno ukomponovana dela: urbani sadržaj i park. Urbani deo letnjikovca čini nekoliko zgrada:
Prijemna zgrada – nalazi se ispred glavnog ulaza u letnjikovac. Služila je za potrebe administrativnog osoblja. U okviru nje postojala je i laboratorija za ispitivanje i kontrolu kvaliteta zlata.
Pomoćna zgrada – nalazi se desno od prijemne zgrade. Zgrada je služila za život i rad pomoćnog osoblja.
Kraljeva vila – centralna zgrada letnjikovca, koja je bila predviđena za boravak i odmor kraljevske porodice. Vila je smeštena duboko unutar letnjikovca, na suprotnoj strani u odnosu na prijemnu zgradu.
Radionica – zgrada u kojoj su obavljane aktivnosti u vezi održavanja bagera. Ova zgrada se nalazi sa duge strane seoskog puta.
Park – nalazi se između vile i prijemne zgrade. Od drvnih vrsta dominiraju različiti četinari i listopadno drveće, naročito lipa i kesten.
U toku su pripreme za temeljnu obnovu letnjikovca, i kako su nam rekli u Turističkoj organizaciji opštine Kučevo, rešenost rukovodstva opštine Kučevo je neupitna, jer je nedvosmisleno za razvoj turističkih potencijala opštine, koje se u svakom svom segmentu oslanja na ime reke Pek. Oočekuje se da će letnjikovac, s obzirom na svoju zanimljivu istoriju, biti prvenstveno u funkciji razvoja turizma opštine Kučevo, tim pre što se nalazi u veoma lepom okruženju – u podnožju severnih obronaka Homoljskih planina, na par stotina metara od Peka. U okolini letnjikovca u Pek se uliva i pet bistrih planinskih rečica-Dubočka reka, Gložana, Komša, Bukovska i Ševička reka, od kojih svaka protiče kroz živopisne doline. Jedan kilometar nizvodno, na ušću Bukovske reke u Pek, nalazi se i izvor mineralne vode sa česmom sa koje se voda može koristiti. Izvor je u okruženju nekoliko minijaturnih jezera nastalih pre oko 80 godina iskopavanjem zlatonosnog peska u priobalju Peka.
I da li vam je nakon svega ovoga potrebna posebna pozivnica? Naravno da ne! J
– Ovaj tekst nastao je u sklopu projekta „Zlatonosni Pek izazov ili nezaboravna avantura“, koji sufinansira Predsednik opštine Kučevo po osnovu Konkursa za sufinansiranje projekata proizvodnje medijskih sadržaja iz oblasti javnog informisanja na teritoriji opštine Kučevo u 2021. godini.
– Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
Izvor: Trag